حبیب دوانلو : بنیانگذار روان درمانی پویشی کوتاه مدت

 معرفی کتاب روان درمانی پویشی کوتاه مدت

   کتاب روان درمانی پویشی کوتاه مدت نوشته دکتر حبیب دوانلو باترجمه دکتر عنایت خلیقی سیگارودی توسط انتشارات ارجمند به چاپ رسیده است. این روش درمانگری پویشی را یک روان تحلیل گر ایرانی به نام دکتر حبیب دوانلو طراحی کرده  است که در آن روش بلند مدت سازمان نایافته و نا مشخص تحلیل روانی به یک روش کوتاه مدت اثر بخش سازمان یافته و روشن تبدیل شده است .  بیست سال گذشته دوره گسترش درمانهای روان پویشی کوتاه مدتی بوده است که در اصل از روان درمانی تحلیل گرا به دست آمده اند. نظریه پردازان و متخصصان این حوزه به جز حبیب دوانلو عبارتند از : لستر لوبورسکی، دیوید مالان، جیمز مان، پیتر سیفنوز و هانس استراپ.
  درمانهای روان پویشی با وجود تفاوتهایی که با هم دارند در چند ویژگی مشترک اند:
تعیین محدودیت زمانی برای درمان، معمولا 12 تا 40 جلسه
هدف قرار دادن مشکل میان فردی در چند جلسه اول
اتخاذ موضع درمانی فعال تر یا کمتر خنثی
برقراری اتحاد کارآمد سریع و نیرومند
استفاده از تعبیر و  انتقال نسبتا سریع
تمام درمانهای روان پویشی کوتاه مدت یا  (STDPT) ، بعنوان خلف مستقیم روانکاوی ،اصول اساسی روانکاوی، از جمله وجود مقاومت ، ارزش انتقال و تعبیر، و اهمیت اتحاد کارآمد را در بر دارند. اما در عین حال همه آنها به تحقیقات تجربی ای که مزیت روان درمانی تحلیلی طولانی بر کوتاه مدت را قویا زیر سوال می برند و به محدودیتهای اجتماعی-اقتصادی فزاینده ای که شرکتهای بیمه برای تعداد جلسات روان درمانی تعیین می کنند، پاسخ داده اند.
همانگونه که اشاره شد رواندرمانی پویشی کوتاه مدت که توسط حبیب دوانلو  بنیانگذاری شد، کارائی اش به اثبات رسیده است و امروزه توسط بسیاری از رواندرمانگران و روانپزشکان برای درمان بسیاری از مشکلات روانی بکار می رود . این رخداد آنقدر هیجان برانگیز بوده است که روانشناسی بنام دیوید مالن چنین می گوید :

"فروید ناخودآگاه راکشف کرد ،ولی حبیب دوانلو دریافت که آن را چگونه برای درمان بکار گیرد."

مسیرهای جسمانی اضطراب

عضلات مخطط :

این عضلات را به خاطرداشتن نوارهای تیره و روشن درزیر میکروسکوپ عضلات مخطط به علت چسبنده بودن آنها به استخوانها,عضلات اسکلتی و به جهت عملکرد ارادی آنها عضلات ارادی نامیده اند. عصبی که به عضلات مخطط وارد می شود حاوی رشته های حسی و حرکتی است. رشته های عصبی در این عضله از نوع میلین دارو غیرمیلین دار هستند.

 

مکانیسم انقباض درعضلات مخطط :

درموقع انقباض’تحریکات عصبی موجب خروج کلسیم از ذخایر درون سلولی وافزایش  غلظت داخل سیتوپلاسمی کلسیم می شود. به دنبال این فرایند کلسیم به تروپونین چسبیده وبا ایجادتغییر شکل فضائی درمولکول تروپونین سبب جابه جایی تروپومیوزین و آشکار شدن ناحیه قابل اتصال اکتین با میوزین می شود.

ادامه نوشته

خود افشاگری

افشاگری یکی از کلیدهای اصلی در فرایند رواندرمانی پویشی است. فردی که می تواند آنچه درونش است را با شهامت به آگاهی و هشیاری بیاورد و افشا نماید گامی مهم در خودشناسی برداشته است. بیان آنچه که ناگفتنی است... .  مردان بزرگ عرصه خودساختگی به این صفت مزین بوده اند. زندگی نامه گاندی و فروید را باید خواند.


ادامه نوشته

ISTDP

روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت (ISTDP) شکل بسیار ویژه و بی همتا از درمان روانی است .

این روش درمانگری پویشی را دانشمند ایرانی ، حبیب دوانلو ، طراحی کرده که در آن ، روش بلند مدت ، کم اثر ، سازمان نیافته و نامشخص تحلیل روانی به یک روش کوتاه مدت، اثر بخش، سازمان یافته و روشن تبدیل شده است (قربانی1387). که موجب تسهیل حل و فصل سریع طیف گسترده ای از اختلالات احساسی می شود. مداخلات ISTDP به طور خاص برای برطرف کردن اضطراب ،افسردگی ، اختلالات شخصیت ، مشکلات ارتباطی ، شکایات جسمانی که نتیجه ی واکنش به استرس های احساسی می باشد( مثل سردرد) و همچینین الگوهای رفتاری مخرب طراحی شده است.ISTDP   بر این باور است که مشکلات میان فردی و یا آسیب های روانی ریشه در دوران کودکی و دلبستگی های اولیه دارد.

ادامه نوشته

تجربه روان درمانی

قبول این باور عمومی که روانشناسی در ایران مورد پذیرش مردم نیست برایم دشوار است و معتقدم که این مکانیسم دفاعی دلیل تراشی از سوی روانشناسانی است که در کاهش درد بیمارانشان ناتوانند. سر زدن به مراکز مشاوره در گوشه کنار این دیار... . بیماران مشتاقانه برای درمان نزد روانشناسان می روند و در چند جلسه اول حرف های مختلفی می زنند و زمان خود را سپری می کنند. از آنجا که حرف زدن مکانیسم دفاعی است برای گریز از تجربه درد (اگر دقت کنیم برخی نوروزها تمایل فراوانی برای حرف زدن دارند) و همچون سایر مکانیسم های دفاعی اثرهای موقتی بر کاهش درد بیمار دارد، هم بیمار و هم روانشناس تصور می کنند که در این چند جلسه اتفاق هایی افتاده که نامش درمان است! این بیماران جلسه های دوم و سوم را با این جمله بسیار شایع  که الان چند روزی است که بهتر شده ام آغاز می کنند! جلسه بعد هم بیمار می گوید خوب من تا حالا همش حرف زدم اما امروز آمدم که شما بگویید من چه کار کنم!


ادامه نوشته

حبیب دوانلو

معرفی حبیب دوانلو نیازمند هیچ پیشوندی نیست، مثل زیگموند فروید. کسی فروید را دکتر فروید خطاب نمی کند زیرا نامش گویای کاملی از اوست. حبیب دوانلو نیز مانند فروید و بسیاری از بزرگان عرصه اندیشه نیازی به پیشوند ندارد. درباره دوانلو به فارسی نمی توان مطالب چندانی یافت اما وقتی نام او را به انگلیسی جستجو کنیم او را زیاد خواهیم یافت. پرآوازه ترین ایرانی در عالم رواندرمانی شاید گویای عظمت او نباشد اما برای ما ایرانیان معانی فراوانی می تواند داشته باشد. از دوستان عزیزی که با آموزش در مکتب دوانلو او را در ایران معرفی کردند نیز افراد زیادی را نمی توان یافت و شاید دکتر قربانی را بتوان در این راه موفق تر قلمداد کرد. به راستی چرا ما روانشناسان ایرانی به این پدیده عالم رواندرمانگری نمی بالیم و یادی و نامی از او را در هیچ محفل رسمی و غیر رسمی خود نمی آوریم؟ مگر نه این است که او پدیده ای نوظهور در عالم معاصر روانشناسی دنیا است؟ مگر مراکز متعددی در گوشه و کنار دنیا با افتخار نام و یاد و مدل درمانی او را فریاد نمی زنند؟ چرا ما در این راه قدمی برنداریم. این وبلاگ با همین هدف فعالیت می کند تا او و مدل درمانی اش را معرفی کند. این همه بیمار ایرانی چرا نباید از موثرترین درمان روانشناختی بهره مند شوند. من خود را نوآموزی در مکتب دوانلو می دانم و تلاش می کنم با فراگیری آن دردی از دردها افراد نوروز بردارم. تجربه اثرات شگرف این درمان چنان خیره کننده است که نمی توان حتی به تعمد آن را ندید. امیدوارم با گسترش این درمانگری در ایران ناامیدی غالب بیماران از روانشناسان به امیدی رهایی بخش تبدیل شود.

آدلر و نظریه های روانشناسی فردی

آلفرد آدلر ( 1937 ـ 1870)

آدلر معمولا به عنوان نخستين پيشگام گروه روانشناسي اجتماعي در روانكاوي تلقي مي شود، زيرا در 1911 از فرويد جدا شد. او نظريه اي را تدوين كرد كه " علايق اجتماعي " در آن نقش عمده اي را ايفا مي كنند ، و او تنها روانشناسي است كه يك گروه چهارنفري تشكيل داد كه به نام او ناميده مي شود.

ادامه نوشته

زندگي و آثار فرويد

هر كس كه بخواهد به نوشتن شرح حال و زندگي ديگران بپردازد كاري جز دروغگوئي، پنهانگري و عوام فريبي
نخواهد كرد و بر آن خواهد شد كه عدم درك خود را از آن همچنان پنهان بدار د. زيرا حقيقت زندگي انسان ها امري
است غير قابل دسترسي و حتي اگر فرض ك نيم كه بتوان بدان دسترسي يافت استفادة عملي از آن امري غيرممكن خواهد بو د.


(فرويد در نامه اي به استفن تسوايگ مورخ سي و يكم ماه مي 1936)

تفسیر یک خواب

نویسنده زیگموند فروید

مدخل
در تابستان 1895 با روانکاوي، خانم جوانی را که با من و خانواده ام دوست صمیمی بود
درمان میکردم. میتوان پی برد که رابطه پیچیده و مفصلی از این قبیل، احساسات مختلفی
در پزشک و به خصوص در روان درمانگر ایجاد می کند. اگرچه در چنین موردي علاقه پزشک
بیشتر است ولی نفوذش بر شخص کمتر است. اگر پزشک در معالجه بیمار موفق نشود ممکن
است ارتباط او با بیمار و یا خانوادهاش قطع شود. در این مورد درمان من به نیمه راه نتیجه
رسیده بود، یعنی بیمار از نگرانیهاي هیستریک خود رهایی یافته ولی نشانه هاي جسمی
بیماري تماماً از میان نرفته بود.

ادامه نوشته